Brabantse Omwenteling
In 1787 was de verstandhouding tussen vorst en volk al zo verziekt dat de staten van Brabant weigerden om nog langer belasting te betalen. Ook de andere provincies van de Zuidelijke Nederlanden rebelleerden openlijk tegen hun heer. Er braken volksopstanden uit en er werden patriotische genootschappen opgericht. Eind 1789 kwam het tot een openlijke confrontatie en op 11 januari verklaren ze zichzelf onafhankelijk van Oostenrijk als de Verenigde Nederlandse Staten, onder leiding van Hendrik van der Noot.
Keizer Josef II trok uiteindelijk aan het kortste eind, de Brabantse Omwenteling werd een nagel aan zijn doodskist. Op 20 februari 1790, kort na het uitroepen van de onafhankelijkheid, overleed hij.
De Brabantse Omwenteling had ook grote invloed op de muntslag. Om hun onafhankelijkheid te benadrukken besloten de Verenigde Staten van België om onmiddellijk gouden en zilveren munten te slaan met daarop de afbeelding van de Belgische leeuw. We hebben hier te maken met een van de fundamentele aspecten van de numismatiek van het Ancien Régime. In een tijd waarin de berichtgeving slecht was en het grootste deel van de bevolking analfabeet, waren munten een ideale manier om propaganda te voeren. Ze circuleerden overal en bereikten een groot deel van de bevolking. De keuzes van de daarop afgebeelde types waren daarom zeer belangrijk.
Geslagen te Brussel na de Brabantse Omwenteling toen de Oostenrijkers werden verdreven en de Verenigde Belgische Staten (1790-1792) werden gevormd.
Voorzijde : Belgische leeuw naar rechts MON.NOV.ARG.PROV.FOED.BELG met in de afsnede 17+engelenhoofdje (muntteken Brussel)+90.
Keerzijde : Twee uit wolken stekende handen, samengevoegd voor een pijlenbundel (symboliek, 1 kan je breken een bundel niet…) IN VNIONE SALVS. met 11 pijlen van de 11 provincien
Oplage slechts 34.815 stuks. Zilver.
30mm
Gewicht 9,39 gr.
In Vanhoudt J 57 Gulden (1 Florijn) staat : afgekeurde uitgifte, blijkt dat de Latijnse term “VNIONE” voor verwarring zorgde omdat het benevens eendracht ook ajuin zou kunnen betekenen en vervangen werd door een tweede type (ET.IPSE.DOMINABITVR.GENTIVM)
Belgische munt DOMINI EST REGNUM van 1790 – De Leo Belgicus (de Nederlandse leeuw) houdt LIBERTAS vast
Munthuis Brussel
Muntmeester Theodoor van Berckel
Gewicht 9,41 gr.
Mintage: 25.000
Literatuur: Delmonte 395b ; KM# 48.
Op de munt zijn justeersporen zichtbaar, waarmee de munt voor het slaan op gewicht is gebracht.
Theodoor van Berckel
Van Berckel kreeg kort na het vertrek van de Oostenrijkers het bevel om stempels te maken voor de munten van de nieuwe staat. In zeer korte tijd waren de eerste stempels klaar. Met de productie van de kopermunten van 1 en 2 oorden werd meteen begonnen, daarna volgden de zilverstukken van een halve en een hele gulden. De muntslag ging in zo’n rap tempo dat er al flinke aantallen zilverlingen waren geslagen toen bleek dat de opgegeven tekst op de munten niet klopte. De tekst werd aangepast en er kwam een nieuwe versie van deze twee zilveren munten.
11 pijlen van de 11 provincien
BRABANT (Brabant)
GELRE (Gelderland)
FLANDERS (Vlaanderen)
WEST-FLANDERS (West Vlaanderen)
HAINAUT (Henegouwen)
NAMUR (Namen)
TOURNAI (Doornik)
TOURNAISIS (Tournesis, Doornikse)
MALINES (Mechelen)
LIMBURG was only temorarily a member of the union
LUXEMBOURG Was niet echt aangesloten, en bleef ook onder Oostenrijks gezag.)
