Tijdens de Tachtigjarige Oorlog kreeg het stadsbestuur van Leiden op 17 augustus 1573 toestemming van de Staten van Holland om koperen oordjes te slaan ten behoeve van het Catharina gasthuis. Twee maanden later werd Leiden door de Spaanse troepen ingesloten en zijn er in december 1573 papieren noodmunten (noodgeld) uitgegeven van één gulden en een kwart gulden.

Rond maart 1574, waarschijnlijk na het tijdelijk opbreken van het Spaanse beleg, zijn er ronde, zilveren munten van één gulden en een kwart gulden geslagen en koperen munten.

In de steden die in de jaren 1570 door het Spaanse leger werden belegerd omdat zij in opstand waren gekomen tegen het Spaanse bestuur, ontstonden tekorten aan van alles. Ook aan geld om bijvoorbeeld de soldaten te betalen. Daarom werd er noodgeld geslagen. Goud, zilver, papier: alles kon in de belegerde steden worden gebruikt om er tijdelijke betaalmiddelen van te maken.

Gulden Leyden 1574
1574
1574

Metallic siege money of Leyden (left), struck in 1574 from a round coin die onto a diamond shaped silver planchet.

HAEC LIBERTATIS ERGO 1574 : ‘Deze ten behoeve der vrijheid, 1574’

1574 zink vals
1574 zink vals
1574 zink vals
1574 zink vals
1574
1574

A cardboard coin struck during the Spanish siege of Leyden in 1574 may be seen at left. The arms consist of a rampant lion with shield and sword. As the supply of silver available for coinage dried up during the siege, Leyden continued to mint coins made from paper torn from prayer books. These cardboard “notes” became the first paper money to appear in the Western world. Prior to this only the Chinese used paper money.

1574
1574

Afslag in goud

1574
1574

Achtentwintig stuivers; beleg van Leiden, noodmunt vervaardigd uit zilver afkomstig van kerken en kloosters

1574 lood
1574 lood vals
1574 lood
1574 lood vals

vervalsingen zijn uit alle tijden, zeker als de druk zoals bij aan belegering hoog is

Gulden Leyden 1574
1574*
Gulden Leyden 1574
1574*

Achtentwintig stuivers; Replica in zilver
Rond: 40mm
19.90gr

Hollandse Steden 20 Stuiver Tinnen 1575
1575
Hollandse Steden 20 Stuiver Tinnen 1575
1575

Catalogus: vG. 63a; CNM 2.37.2; Maill. 90.2; vL. I 207/204.2; De Beeldenaar nov/dec 2021 nr.6, pag.337 t/m 346
Beleg van 1575 door de Spanjaarden onder Hierges
Tinnen 20 Stuiver 1575 op rond plaatje
Voorzijde:
Zes losse stempels: in het hart stadswapen, daaromheen 1575, waardeaanduiding 20 en godt – met – ons.

Meer over het Noodgeld van Leiden is te lezen naar aanleiding van de 3 oktoberlezingen van 2007 : https://3october.nl/uploads/files/3okt2007_1536524628.pdf